Zoeken
Gokillusies
Gokillusies
Een belangrijk onderdeel van problematisch gokgedrag is het hebben van gokillusies. Dit zijn verkeerde ideeën over de kansen en uitkomsten van gokspellen. Ze zorgen ervoor dat mensen irrationeel gedrag vertonen en blijven gokken, zelfs als ze verliezen. Door de psychologie achter deze gokillusies beter te begrijpen, kunnen we deze problemen beter aanpakken.
Gokillusies komen vaak voort uit denkfouten en eenvoudige regels die we gebruiken om beslissingen te nemen. Onderzoek laat zien dat hoe ernstiger het gokprobleem is, hoe meer gokillusies een rol spelen. Voor mensen die gokken, is het belangrijk te weten dat hoe meer je gokt, hoe meer je geneigd bent te geloven in je eigen gokillusies.
De fout van de gokker
Een veelvoorkomende gokillusie is de fout van de gokker. Dit gebeurt wanneer mensen denken dat de uitkomst van een kansspel afhankelijk is van eerdere resultaten. Bijvoorbeeld, als een roulettewiel vijf keer achter elkaar op zwart valt, denken sommige gokkers dat rood de volgende keer wel moet komen. Maar de kans op rood of zwart blijft bij elke draai hetzelfde.
Voorbeeld: John en de Roulette
John gaat vaak naar het casino en gelooft sterk in deze fout. Na tien keer achter elkaar zwart bij roulette, zet hij al zijn geld op rood, omdat hij denkt dat rood nu wel moet komen. Maar hij blijft verliezen en komt uiteindelijk in grote financiële problemen.
De illusie van controle
De illusie van controle is het idee dat je invloed hebt op de uitkomst van een kansspel. Dit kan betekenen dat je bepaalde rituelen uitvoert of gelooft dat bepaalde nummers geluk brengen. Maar in werkelijkheid heb je geen invloed op de uitkomst.
Mensen willen graag controle over hun leven. Bij kansspelen, waar je geen controle hebt, creëren ze soms een vals gevoel van controle om zich beter te voelen. Dit gevoel wordt sterker als ze toevallig een keer winnen, waardoor ze doorgaan met irrationeel gedrag.
Bijna-winst effect
Veel gokkers denken dat ze op de lange termijn zullen winnen, zelfs als gokspellen zo zijn ontworpen dat het casino altijd een voordeel heeft. Dit optimisme zorgt ervoor dat ze blijven gokken, zelfs als ze steeds weer verliezen.
Deze illusie wordt sterker door selectieve herinnering en cognitieve dissonantie. Gokkers herinneren zich hun winsten beter dan hun verliezen en proberen hun verliezen goed te praten door te denken dat ze slechts tijdelijke tegenslagen zijn. Deze positieve verwachtingen kunnen ervoor zorgen dat gokkers vastzitten in een cyclus van verlies en doorgaan met gokken.
Het ‘Hot Hand’-Effect
Veel gokkers denken dat ze op de lange termijn zullen winnen, zelfs als gokspellen zo zijn ontworpen dat het casino altijd een voordeel heeft. Dit optimisme zorgt ervoor dat ze blijven gokken, zelfs als ze steeds weer verliezen.
Deze illusie wordt sterker door selectieve herinnering en cognitieve dissonantie. Gokkers herinneren zich hun winsten beter dan hun verliezen en proberen hun verliezen goed te praten door te denken dat ze slechts tijdelijke tegenslagen zijn. Deze positieve verwachtingen kunnen ervoor zorgen dat gokkers vastzitten in een cyclus van verlies en doorgaan met gokken.
De illusie van positieve verwachtingen
Veel gokkers denken dat ze op de lange termijn zullen winnen, zelfs als gokspellen zo zijn ontworpen dat het casino altijd een voordeel heeft. Dit optimisme zorgt ervoor dat ze blijven gokken, zelfs als ze steeds weer verliezen.
Deze illusie wordt sterker door selectieve herinnering en cognitieve dissonantie. Gokkers herinneren zich hun winsten beter dan hun verliezen en proberen hun verliezen goed te praten door te denken dat ze slechts tijdelijke tegenslagen zijn. Deze positieve verwachtingen kunnen ervoor zorgen dat gokkers vastzitten in een cyclus van verlies en doorgaan met gokken.
Lijst van veelvoorkomende gokillusies:
- De fout van de gokker: Het idee dat eerdere uitkomsten van een willekeurig proces toekomstige uitkomsten beïnvloeden. Bijvoorbeeld, na vijf keer zwart bij roulette denken dat rood de volgende draai waarschijnlijker is.
- De illusie van controle: Het idee dat je invloed hebt op de uitkomst van een willekeurig spel door bepaalde handelingen, zoals rituelen of het gebruik van “geluksnummers.”
- Bijna-winst effect: De neiging om een bijna-winst als een teken van succes te zien en daardoor te blijven gokken. Bijvoorbeeld, bijna de jackpot winnen op een gokautomaat en geloven dat een echte winst dichtbij is.
- Het ‘Hot Hand’-Effect: Het idee dat iemand die een reeks successen heeft gehad, waarschijnlijk zal blijven winnen. Bijvoorbeeld, denken dat een pokerspeler in een “hot streak” zit na het winnen van meerdere handen.
- De illusie van positieve verwachtingen: Het idee dat je op de lange termijn zal winnen, ondanks dat gokspellen meestal zo zijn ontworpen dat het huis altijd een voordeel heeft.
- Selectieve herinnering en bevestigingsfout: Het fenomeen waarbij gokkers hun winsten beter herinneren dan hun verliezen en informatie zoeken die hun bestaande overtuigingen bevestigt.
- Verliesaversie en escalatie van inzet: De neiging om meer risico’s te nemen om verliezen te vermijden en door te blijven gaan met gokken omdat je al veel hebt geïnvesteerd.
- Illusie van vaardigheid en zelfoverschatting: Het idee dat succes in een gokspel te danken is aan vaardigheid in plaats van geluk en de neiging om je eigen vaardigheden te overschatten.
- De aantrekkingskracht van zeldzame gebeurtenissen: De neiging om te veel belang te hechten aan de kans op zeer onwaarschijnlijke uitkomsten en de kans op positieve gebeurtenissen te overschatten.
- Terugkijkillusie en uitkomstfout: De neiging om gebeurtenissen uit het verleden als voorspelbaar te zien en de kwaliteit van een beslissing te beoordelen op basis van de uitkomst.
- Verankering: De neiging om te veel waarde te hechten aan het eerste stukje informatie dat je ontvangt en daaropvolgende beslissingen op basis daarvan te maken.
- Beschikbaarheidsfout: De neiging om de waarschijnlijkheid van gebeurtenissen te overschatten op basis van hoe gemakkelijk voorbeelden in gedachten komen.
- De illusie van patroonherkenning: De neiging om patronen te zien in willekeurige gebeurtenissen.
- De illusie van unieke invloed: Het idee dat je zelf minder vatbaar bent voor toeval en willekeur dan anderen en te geloven dat je meer controle hebt over gebeurtenissen.
- Recentheidseffect: De neiging om meer belang te hechten aan de meest recente uitkomsten en deze te gebruiken als basis voor toekomstige beslissingen.
- Emotionele vergroting: De neiging om emotioneel intensere gebeurtenissen (zoals bijna-winst) meer gewicht te geven dan ze verdienen.
- Framing effect: De manier waarop informatie wordt gepresenteerd (geframed) beïnvloedt beslissingen en oordelen.
- Gokkerswaan: Het idee dat je kunt stoppen met gokken wanneer je wilt, wat vaak leidt tot het doorgaan met gokken ondanks verliezen.
- Cognitieve dissonantie: De psychologische stress die ontstaat wanneer je geconfronteerd wordt met tegenstrijdige overtuigingen of informatie, wat kan leiden tot rechtvaardigingen voor irrationeel gokgedrag.
- Persoonlijk geluk: Het geloof dat je persoonlijk geluk hebt dat je kansen op winst vergroot.
- Meeloop effect: De neiging om bepaald gedrag te volgen omdat anderen dat ook doen.
- Aankooprechtvaardiging: De neiging om een aankoop (of een inzet) goed te praten door jezelf ervan te overtuigen dat het een goede beslissing was.
- Vertrouwdheidsbias: De neiging om te geloven dat bekende zaken meer kans hebben om te winnen.
- Verhalende denkfout: De neiging om willekeurige gebeurtenissen te verbinden tot een logisch verhaal.
- Base-rate neglect: De neiging om algemene informatie (de base rate) te negeren en je te focussen op specifieke informatie.
Conclusie
Gokillusies zijn sterke misverstanden die ervoor zorgen dat mensen irrationeel en problematisch blijven gokken. Door deze illusies en hun psychologie te begrijpen, kunnen we een belangrijke stap zetten in de richting van verantwoord gokken en het voorkomen van gokverslaving.