Heb jij schulden door gokken, dan is het belangrijk om actie te ondernemen om nog meer schulden te voorkomen. In dit blog leggen we uit hoe financiële problemen door gokken ontstaan en wat je eraan kunt doen.
Een gokverslaving heeft vaak grote gevolgen. Veel gokverslaafden hebben last van psychische problemen, conflicten met familie, vrienden of hun partner en verminderde prestaties op school of het werk. Een ander probleem dat kan ontstaan is oplopende schulden door het gokken.
Financiële problemen door gokken
Het hebben van financiële problemen door gokken gebeurt niet van de ene op de andere dag. In het begin win je misschien een keer wat, waardoor het verlies gecompenseerd wordt. Ook ben je waarschijnlijk niet meteen met het inzetten van enorme bedragen begonnen. Het geld dat je in het begin verliest is dan ook niet zo veel. Maar na verloop van tijd ben je meer gaan inzetten en is het verlies steeds groter geworden. Om je verliezen te compenseren ga je meer gokken, want als je eenmaal die grote klapper maakt, sta je weer quitte. Helaas werkt het vaak niet zo en krijgen veel gokverslaafden schulden door gokken.
De gevolgen van schulden
Het hebben van schulden kan grote gevolgen hebben voor je dagelijkse leven. Denk aan:
• Conflicten met je familie of vrienden over geleend geld dat je niet kunt terugbetalen
• Geen spaargeld meer hebben
• Alleen nog maar geld hebben voor je dagelijkse boodschappen
• Onbetaalde rekeningen
• Een huurachterstand of je hypotheek niet kunnen betalen
Vaak gaat het van kwaad naar erger als je niets aan je problemen doet.
Wat kun je doen?
Het allerbelangrijkste is dat er vanaf nu geen nieuwe schulden meer bijkomen. En dat betekent dat je moet stoppen met gokken. Want zolang je doorgaat, blijven de schulden zich opstapelen en kom je niet van je financiële problemen af. Een goede hulp is het plaatsen van een blocker op je pc, laptop of telefoon zodat je niet meer kunt gokken. Denk bijvoorbeeld aan GamBlock, Freedom of Betfilter.
Schuldhulpverlening
Zijn je schulden door gokken nog te overzien, dat kun je via deze site tips krijgen om ze zelf op te lossen: zelfjeschuldenregelen.nl. Groeit het je allemaal boven je hoofd, dan is het slim om hulp te zoeken. Dan kun je doen via de gemeente waar je woont. Zij kunnen schuldhulpverlening voor je regelen. Een van de voorwaarden is wel dat je geen nieuwe schulden meer maakt. Ook moet je 18 jaar of ouder zijn.
Wet schuldsanering
Een andere optie als je echt diep in de problemen zit, is gebruik maken van de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP). Je gaat dan officieel de schuldsanering in. Hoe dat werkt, lees je in ons blog ‘Gokken en schuldsanering’. Dit verloopt via de rechtbank en kan pas in een zogenoemd “minnelijk traject” dat de gemeentelijke schuldhulpverlening of Bureau Zuidweg & Partners voor je start. Als je een zelfstandig ondernemer bent en je komt er met bepaalde partijen echt niet uit, dan kun je dit traject op dezelfde manier starten.
Zoek hulp bij schulden door gokken
Zoals eerder gezegd is het allerbelangrijkste om helemaal te stoppen met gokken. Lukt je dat niet alleen, zoek dan hulp. Bij Hervitas bieden wij een behandeling gokverslaving van drie weken waarin je samen met andere gokverslaafden werkt aan je herstel. Je leert wat er achter je gokgedrag zit en hoe je op een andere manier met gevoelens van boosheid, angst of verdriet om kunt gaan. Onze wachttijd is vaak niet langer dan een week. Neem contact op als je een intake wil plannen.
Psycholoog Iris: “Na drie weken verlaat iemand als een ander persoon ons pand”
Onze psycholoog Iris bij verslavingsinstelling Hervitas vertelt: Wat doe je precies en waarom is jouw werk zo belangrijk bij een game- of gokverslaving? Dit en meer lees je in dit interview.
In onze verslavingsinstelling werken naast een psychiater, verslavingsarts en therapeuten ook psychologen. Een van hen is Iris.
Wat doe je precies als psycholoog bij Hervitas?
“Ik begeleid de groepen die hier een behandeling krijgen. Een groep van maximaal 5 personen komt hier drie weken lang elke werkdag in behandeling. Ik loop de hele dag mee met de groep. In de ochtend bespreken we hoe iedereen de dag ervoor ervaren heeft en de cliënten maken opdrachten.
Als psycholoog is het daarnaast mijn taak om op moeilijke onderwerpen in te gaan, zoals ‘Waar komt het gokken of gamen vandaag?’, Wat heb je meegemaakt?’ en ‘Hoe bouw je nieuwe patronen op?’. Ook kijk ik samen met cliënten naar wie ze zijn als ze gokken of gamen en wat voor persoon ze uiteindelijk willen worden.”
Waarom zijn de groepen bij Hervitas zo klein?
“Door onze groepen klein te houden, zorgen we dat iedereen evenveel aandacht krijgt en is er ruimte voor psychologische interventies. Vaak zijn we met twee psychologen. Op die manier kunnen we intensieve begeleiding geven. Dat betekent dat we niet alleen maar ‘ja’ knikken, maar dat we echt pijnpunten aanstippen om te achterhalen waarom iemand gokt of gamet. Daar zit altijd wat achter. Het gaat erom wat je losmaakt als psycholoog. Je moet wel stevig in je schoenen staan, want door hun verslaving kunnen cliënten manipulatief gedrag vertonen.”
“Ik zeg altijd: waar de weerstand is, moet je zijn”
Drukken op die pijnpunten levert flink wat reacties op vertelde je?
“Ja dat klopt. Ik zeg altijd: waar de weerstand is, moet je zijn. Na ongeveer twee weken komen de moeilijke onderwerpen aan bod. Dat wekt emoties op bij cliënten. Ze worden moe, geïrriteerd, verdrietig of angstig. Juist dan is het belangrijk om door te pakken, want dat zijn de momenten dat de behoefte aan gokken of gamen weer opspeelt.”
Hoe weet je wanneer je gok- of gamegedrag problematisch is?
“Als je op sociaal en/of maatschappelijk gebied niet meer kunt bijdragen wat je wil bijdragen en je belemmerd wordt in je functioneren. Dan is het meer dan een spelletje en heb je een verslaving. Je moet die belemmering zelf zien en ervaren, anders heeft hulp weinig zin.
We hebben cliënten die al jaren gokten, maar daar eigenlijk weinig last van ondervonden. Doordat ze nu met corona opeens veel thuis werkten of studeerden, de verveling toesloeg en de sociale isolatie toenam, is er alsnog een verslaving ontstaan.”
Waarom behandelen jullie alleen gok- en gameverslaafden?
“Als neuropsycholoog weet ik veel over ziekten in het brein. En ik weet dus ook dat een verslaving aan middelen, zoals alcohol en drugs iets anders is dan een gedragsverslaving, zoals gokken en gamen. De aanpak is daardoor ook totaal anders. Heel raar eigenlijk dat in andere instellingen al deze patiënten bij elkaar zitten. Je vindt dan ook minder (h)erkenning bij elkaar en ervaart daardoor minder steun. Met gelijkgestemden deel je makkelijker je verhaal en stap je uit die schuld en schaamte die vaak overheerst.”
Hoe zit dat precies met die schuld en schaamte?
“Veel van onze cliënten hebben last van wat ik noem ‘ongezonde schuld en schaamte’ Je duwt jezelf in een hoekje en wijst naar jezelf: wat ik heb gedaan (schulden bij anderen, liegen en bedriegen) is fout; ik ben verkeerd. Je praat constant negatief tegen jezelf, waardoor je eigenwaarde omlaaggaat. Dat helpt je niet te stoppen met met gokken of gamen. Wat wel helpt is gezonde schuld en schaamte. Dat je weet; ik reageer zo door mijn ziekte. Niet om het goed te praten, maar je snapt waar je gedrag vandaan komt. Vervolgens neem je wél verantwoordelijkheid voor wat je hebt gedaan en ga je het vertrouwen met je omgeving herstellen.”
“Veel van onze cliënten hebben last van ongezonde schuld en schaamte”
Wat voor invloed heeft die naaste omgeving?
“Familie, vrienden of partners kunnen een belangrijke rol spelen tijdens de behandeling. Steun geven, een luisterend oor bieden, maar ook grenzen aangeven is belangrijk is het proces naar herstel. De client moet wel zelf gemotiveerd zijn om samen met de omgeving de knop om te zetten. Anders haal je er niet uit want je eruit kunt halen en is de behandeling minder efficiënt.”
Hoe succesvol zijn de behandelingen bij Hervitas?
“Ongeveer 80% van onze cliënten komt in herstel, dat wil zeggen dat ze niet meer gokken of gamen. Het begin is lastig. Je ziet dat mensen dan nog volop in de weerstand zitten. Ze erkennen niet dat ze een probleem hebben, ze zijn niet open hierover richting hun omgeving en hikken tegen het maken van de opdrachten aan. Des te mooier om te zien dat iemand na drie weken als een ander persoon ons pand verlaat. Iemand die vol goede moed naar de toekomst kijkt en licht aan het einde van de tunnel ziet. Dat vind ik een van de mooiste dingen aan mijn werk.”
Heb je nog tips voor mensen die worstelen met hun gok- of gamegedrag?
“Wees open en praat erover. Veel verslaafden verzwijgen dingen omdat ze een ander niet willen kwetsen, maar eerlijkheid brengt je verder. Zoek hulp en betrek je omgeving erbij. Hulp zoeken is niet iets om je voor te schamen.”
Wil je ook aan de slag met jouw gok- of gameverslaving? Meld je dan aan voor een intake.
Gevolgen van een game- of gokverslaving voor je brein!
Hoe kan het dat je blijft gokken of gamen, terwijl je dat niet wil? Dat je dingen anders ziet en er op een andere manier op reageert dan voor je verslaving? En is dit blijvend? In dit blog leggen we alles uit. Je leest wat een verslaving nou precies is, welke soorten verslavingen er zijn en wat de gevolgen van een verslaving voor je brein zijn.
Verslaving is een ziekte, een erkende ziekte. De World Health Organisation (WHO) en het DSM-V handboek, met daarin een overzicht van diagnoses voor psychologen en psychiaters, hebben gokverslaving als officiële diagnose opgenomen. Sinds 2019 staat ook de gameverslaving hierin. Dit is ook de reden dat verslaving in Nederland onder de basiszorgverzekering valt en dus vergoed moet worden door alle zorgverzekeraars.
Maar wat is verslaving dan precies?
Wat is verslaving?
Bij een verslaving spelen twee belangrijke indicatoren: controleverlies en afhankelijkheid. Ben je verslaafd aan gokken, dan moet je gokken. Je wilt het niet doen, maar je doet het toch. Je kunt niet zonder en je doet er alles aan om maar te kunnen gokken. Ook als de gevolgen van jouw verslaving groot zijn. Je geeft misschien minder aandacht aan je partner, je kinderen en/of werk. Je gedraagt je anders, kruipt weg in je isolement, je besteedt minder aandacht aan je persoonlijke verzorging of je maakt keuzes met grote financiële gevolgen. Kortom; er is sprake van controleverlies en afhankelijkheid.
Verslaving is een vlucht
Het lastige is dat een game- en/of gokverslaving je ook iets biedt. Op een bepaalde manier zorg je voor jezelf door even te vluchten in de game of het gokken. Je vlucht weg voor iets. Waar je voor vlucht is vaak een zoektocht, je bent je daar niet bewust van. Tijdens onze behandeling bij Hervitas gaan we hiernaar opzoek en zien dan soms dat cliënten vluchten voor traumatische ervaringen op jonge leeftijd, verstoorde familierelaties of een te hoog verwachting- en/of ambitieniveau.
Er zijn allerlei verschillende soorten verslavingen. Vaak wordt er onderscheid gemaakt in een middelen- en een procesverslaving. Bij een verslaving aan middelen kun je denken aan alcohol, allerlei soorten drugs, maar ook nicotine (roken).
Bij een procesverslaving kun je denken aan eetverslaving, seksverslaving, gameverslaving of gokverslaving. Bij een procesverslaving speelt het gedrag de belangrijkste rol. Het obsessieve gedrag, gedrag waar je geen controle over hebt op bepaalde momenten. Gedrag dat je ook iets oplevert, een bepaalde beloning, bijvoorbeeld even geen zorgen en stress meer wanneer je in het gokken of gamen bent gevlucht. De beloning is dan ontspanning.Helaas blijft het niet bij deze ontspanning. Een verslaving heeft namelijk invloed op je brein.
Gevolgen van verslaving voor je brein
Verslaving is dus een erkende ziekte waarbij controleverlies een belangrijke indicator is. Maar wat gebeurt er dan in je hersenen? Jouw hersenen kun je zien als een grote leermachine, alles wat je leert en ervaart, voedt deze machine. Door bepaalde handelingen of acties vaak te herhalen word je meer ervaren. Je brein gaat zich vervolgens aanpassen door te veranderen. Hierbij kan zelfs de daadwerkelijke structuur van je hersenen veranderen.
Een interessant voorbeeld; gecertificeerde taxichauffeurs in Londen moeten de wegenkaart ook uit hun hoofd kennen. Deze kennis wordt opgeslagen in het deel van het brein waar het geheugen zit; de hypocampus. Vastgesteld is dat bij deze taxichauffeurs de hypocampus groter is dan bij een gemiddeld persoon. De structuur is veranderd.
Structuur en grootte veranderd
Bij game- of gokverslaving zien we vaak dat in twee delen van de hersenen de structuur en grootte is veranderd: het deel waar je controle c.q. controleverlies zit en het deel waar je beloningscentrum zit. Op hersenscans geven deze delen bij game- en gokverslaafden ook vaak een veel hogere activiteit zien dan gemiddeld. Dat bewijst dat een verslaving gevolgen heeft voor je brein.
Je beleving wordt anders
Door de verandering in de structuur van je hersenen ga je anders reageren. En dan met name op dingen die te maken hebben met je verslaving. In de wetenschap noemen we dit cue respons. De prikkel (cue) waar je op reageert kan een geluid, een beeld, een gevoel zijn, maar ook geuren bijvoorbeeld. Deze prikkels komen binnen in jouw veranderde brein waardoor je dingen anders ziet en ervaart. Het is een beetje alsof je door een filter naar de wereld kijkt. Hierdoor is jouw reactie op deze prikkels ook anders.
Alles wat jij koppelt aan gokken of gamen zal, door de veranderde breinstructuur, er voor jou extra uitspringen. Het filter zorgt ervoor dat dit voor jou extra opvalt, zonder dat jij hier bewust voor kiest.
Zoek hulp
Gelukkig is jouw breinstructuur ook weer in positieve zin te veranderen. De eerste stap is stoppen met gokken of gamen. Denk jij dat je gokverslaafd of gameverslaafd bent en wil je hiervan herstellen? Neem dan contact met ons op en dan kijken we samen hoe we jou kunnen helpen. Herken je stukken maar weet je het niet zeker? Doe dan hier onze zelftest.
De wereld op zijn kop maar gokken en gamen ging door – meer en heftiger dan eerst
Vorig jaar ging Nederland, en ook de rest van de wereld, dicht door de crisis die het coronavirus veroorzaakte. Ondertussen zijn we ruim een jaar verder en zijn er nog steeds veel beperkingen in ons dagelijks leven. De vaccins worden ondertussen verspreid, de avondklok is opgeheven en de terrassen zijn weer beperkt open. In deze blog kijken we wat de gevolgen van corona zijn op gokken, gamen en op de verslaving die kan ontstaan.
Duur van de coronacrisis
In januari 2020 kwam het coronavirus meer in het nieuws en in februari was de eerste besmetting in Nederland een feit. Halverwege maart veranderde ons dagelijks leven; we gingen in lockdown en moesten thuiswerken, behalve mensen met essentiële beroepen. Veel winkels moesten hun deuren sluiten, zo ook de casino’s en gamewinkels. Waar mogelijk verplaatste de wereld zich naar het internet, wat voor het gokken en gamen geen enkel probleem is geweest.
In de zomer leek alles weer wat beter te gaan, maar aan het begin van de herfst kwam er alweer een gedeeltelijke lockdown en voor de feestdagen begon er weer een nieuwe lockdown. In totaal is de volledige lockdown zo’n half jaar geweest en het dagelijkse leven dat beperkt is, kruipt nu langzaam richting de anderhalf jaar.
Lockdown: minder ritme, minder te doen, minder afspreken
Veel dingen in ons leven werden platgelegd of enorm beperkt. Een groot deel van het werk kwam stil te liggen en studies en onderwijs vonden niet meer plaats op de scholen. Hierdoor kwam er een enorm gat in de invulling van het dagelijkse leven. Waar je eerst verplichtingen had om ergens heen te gaan, ontstonden opeens zeeën van tijd. Wat moest je met die tijd?
Feesten, samen ergens heen gaan of überhaupt afspreken met anderen werd extreem beperkt. Wat online in al die tijd wel nog mogelijk was? Gokken en gamen. Als je al veel met gokken of gamen bezig was, dan was dit dé tijd om los te gaan. In eerste instantie lekker, maar bij sommigen is dit compleet uit de hand gelopen, met uiteindelijk misschien zelfs een game of gokverslaving als gevolg. Je kan niet meer stoppen ook al zou je dit wel willen, je raakt steeds meer op jezelf, zodat je kan gokken of gamen.
“Het geld is maar een nummertje op je scherm; 1000 euro kan er zo doorheen gaan, alsof het niets is”
Van fysiek naar online: het gevolg
Vaker alleen zijn is niet het enige gevolg van gokken en gamen. Geld en tijd verdwijnen als sneeuw voor de zon, omdat gokken of gamen jouw leven steeds meer in beslag neemt. Als je online gamet heb je misschien voor jezelf nog het excuus dat het oké is, omdat je wel met andere mensen contact hebt. Waar je eerst misschien nog met anderen afsprak, blijft iedereen nu “gewoon lekker thuis”. Waar je eerst nog een keer naar huis moest of andere verplichtingen had, zit iedereen nu in zijn eigen bubbel. Niemand hoeft in de gaten te hebben dat je wel erg vaak achter de laptop of op je telefoon zit.
Voor gokken geld dit net zo; als je eerst in het casino speelde, moest je hiernaartoe gaan. Toch een drempel waar je overheen moet. Nu doe je alles vanaf je computer of mobieltje, wat het veel makkelijker maak om te gaan gokken. De mensen die hier bij Hervitas voor hulp aankloppen, hebben ook steeds sneller grote bedragen vergokt: “Het geld is maar een nummertje op je scherm, 1000 euro kan er zo doorheen gaan, alsof het niets is”.
Meer jongeren verslaafd
In de groepen waar wij bij Hervitas mee werken, zitten steeds meer jonge mensen. Ze zijn gok- of gameverslaafd. Ze zijn begin 30, maar soms ook nog geen 20 jaar oud. De minimale leeftijd waarop wij behandelen is 18 jaar, maar regelmatig bellen ouders omdat zij denken dat hun tiener problemen met gamen heeft.
Gokken gebeurt ook op steeds jongere leeftijd en het inzetten op sportwedstrijden blijft populairder worden. Vaak begint het bij voetbalwedstrijden, maar bij de sportbookmakers is er bijna altijd wel een (live) wedstrijd te vinden. Door verveling en extra tijd is gokken en gamen een makkelijke uitvlucht van een wereld die verder op pauze lijkt te staan.
Waarom gokken en gamen mensen nu meer?
De mens en zijn geest zijn bijzonder complex en er is zelden één duidelijke verklaring voor een gok- of gameverslaving. De coronacrisis is op meerdere gebieden ingrijpend. We noemen een paar mogelijke verklaringen vanuit de psychologie:
Neuropsychologie – Neurons that fire together, wire together
Vanuit het perspectief van de neuropsychologie zijn er verklaringen te vinden in de plasticiteit (het aanpassingsvermogen) van het brein. Ons brein kun je zien als een grote leermachine. In je jeugd leer je het snelst, maar je kunt je hele leven lang nieuwe dingen blijven leren. Wanneer je in een nieuwe situatie terecht komt, is er ruimte voor een nieuw gedragspatroon en daarmee ook nieuwe neurologische paden in je brein. Je die paden vergelijken met snelwegen. Je neemt dan een andere en nieuwe route.
Aangekomen in de coronaperiode, was gokken of gamen één van de dingen die je hebt gedaan als je je verveelde of er een ander vervelend gevoel was. Hoe meer verveling er was en hoe vaker je hierbij ging gokken of gamen, hoe krachtiger de verbinding tussen het gevoel en het gokken of gamen. Er werden nieuwe verbindingen in je brein aangelegd.
Sociale psychologie – Functioneren in groepen
De sociale psychologie kijkt naar mensen in verhouding tot andere mensen en de omgeving. Vanuit dit perspectief zijn er meerdere veranderingen die invloed op ons hebben. Om te beginnen is de sociale controle voor een stuk weggevallen. Als mens ben je zowel bewust als onbewust bezig met hoe je in de groep beoordeeld wordt op jouw gedrag. Deze factor is enorm afgenomen, omdat je veel minder uit huis komt en minder verschillende mensen tegenkomt.
Daarnaast is ook het normgedrag (wat wij als groep normaal vinden) veranderd voor bijna iedereen. Groepen zijn er niet of nauwelijks en veel mensen zijn hierdoor in ander gedrag terechtgekomen. Een voorbeeld hiervan is sportscholen die dicht gingen en de coronakilo’s die er als gevolg bij kwamen. Wat gokken en gamen betreft was er geen duidelijk norm meer vanuit de groep, sterker nog, misschien gingen anderen waar je contact mee had ook meer gokken of gamen.
Ontwikkelingspsychologie – Lange termijn invloed
Wanneer we nog verder uitzoomen komen we bij de ontwikkelingspsychologie. Hierbij kijken we naar hoe een mens zich ontwikkelt door zijn leven heen. Dingen die je meemaakt vormen hoe jij je voelt en gedraagt. Corona heeft al op veel belangrijke mijlpalen invloed gehad: verjaardagen, de jaarlijkse festivals, nieuwe klassen en opleidingen, diploma-uitreikingen, sportcompetities en ga zo maar door.
Allereerst heeft dit invloed op je verdere ontwikkeling, maar ook hoe je in het verleden met lastige situaties bent omgegaan heeft jouw reactie op de pandemie beïnvloed. Als je niet eerder zo’n grote verandering hebt moeten meemaken, of ingrijpende gebeurtenissen niet goed hebt verwerkt, is de kans groot dat gokken of gamen de ideale oplossing leek voor jouw problemen.
Meer gokken of gamen, wat nu?
Ben jij meer gaan gokken of gamen door corona en de lockdown?
Check dan onze andere blogs voor tips om beter om te gaan met het gokken of gamen. Heb je echt een probleem en denk je dat je misschien verslaafd bent? Vul het contactformulier in en dan nemen wij contact met jou op om te kijken hoe we jou kunnen helpen.
Hervitas is als enige zorginstelling in Nederland gespecialiseerd in gok- en gameverslaving. In ons behandeltraject ga je in drie weken aan de slag met andere mensen die in dezelfde situatie zitten als jij. Je leert niet alleen anderen kennen met hetzelfde probleem, maar juist ook jezelf en wat voor jou de reden van het gokken of gamen is. Iedere drie weken starten er nieuwe groepen waardoor wij jou snel kunnen helpen met jouw probleem. Onze wachttijd is gemiddeld slechts een week. Twijfel niet langer en ga aan de slag met jouw herstel.
Verslavingsarts: “Een verslaving gaat eigenlijk altijd om het ontvluchten van de realiteit”
Marcel Marijnissen is verslavingsarts en regiebehandelaar bij Hervitas. Hij vertelt over erfelijkheid, het effect van verslaving op je brein en het herstellen ervan.
Wat houdt jouw functie bij Hervitas in?
“Als verslavingsarts en regiebehandelaar doe ik samen met de directeur van Hervitas de intake van nieuwe cliënten. Hier schatten we de ernst en mate van een game- of gokstoornis in en bepalen dan gezamenlijk of een behandeling voor gok- of gameverslaving kansrijk is. Als patiënt hiermee akkoord is en er geen contra-indicaties zijn (een reden of omstandigheid om een behandeling niet te starten), plannen we meteen een zorgtraject in dat binnen drie weken start.
Tijdens die zorg zie ik onze cliënten in iedere geval drie keer en verder zo vaak als nodig is.
Het is hier heel kleinschalig en laagdrempelig dus ik kom ze tegen in de wandelgang en maak dan even een praatje. We hebben ook een psychiater die meekijkt- en denkt. Gaat het de goede kant op met iemand? Hoe werkt de eventuele medicatie? Is er extra aandacht nodig?
Als een cliënt klaar is met de behandeling kijken we samen of iemand de individuele behandeldoelen heeft gehaald en of er nog iets extra’s nodig is. Dat geven we dan aan de huisarts door.”
Kun je iets vertellen over verslaving. Is het erfelijk?
“Uit onderzoek blijkt inderdaad dat een verslaving voor ongeveer 50% genetisch is bepaald. Maar, dat wil niet zeggen dat het ook altijd tot uiting komt. De omstandigheden waarin iemand opgroeit, hebben een grote impact. Is dat in een liefdevol, warm en veilig gezin met uitdagingen en kans om zich te ontwikkelen? Of krijgt iemand te maken met scheidende ouders, vele verhuizingen en huiselijke problemen?”
Kan iedereen verslaafd raken?
“In principe wel, al heb je met verslavingsproblematiek in je familie dus wel een grotere kans. Verslaving is wat dat betreft een heel eerlijke niet-discriminerende ziekte. Iedereen kans verslaafd raken, wat voor sekse, opleiding of kleur je ook hebt. Alle verslavingen zijn gedragsproblemen. Het is een manier om de realiteit te ontvluchten.
Onder gokkers lijken het overigens wel meer mannen te zijn. Dat komt waarschijnlijk omdat vrouwen het langer kunnen maskeren. Dat zien we hier ook. Van alle cliënten is 75% man en 25% vrouw. Maar met de vrouwen die hier behandeld worden, is dan wel veel aan de hand. Ze hebben bijvoorbeeld hoge schulden of zijn met justitie in aanraking geweest.
Sowieso duurt het lang voordat mensen met een verslaving aan de bel trekken, gemiddeld 10 jaar. Velen proberen eerst te minderen of het te beheersen. Dat lukt niet iedereen.”
“Gemiddeld duurt het 10 jaar voordat iemand met een verslaving aan de bel trekt”
Wat voor effect heeft een verslaving op je brein?
“Je kunt het op een normale scan (nog) niet zien, maar verslaving is een progressieve hersenziekte. Een ziekte van het beloningscentrum, waarbij je gewend en verslaafd raakt aan dopamine. Het wordt steeds erger. Je moet het zo zien: als je van Den Haag naar Amsterdam rijdt kun je de A44 of de A4 nemen. Als je altijd de A4 neemt en er staat opeens file, dan neem je niet automatisch de andere route. Zo werkt dat met je hersenen en verslaving ook. Het is een groot banensysteem.
Het goede nieuws is: het kan wel tot stilstand komen. Daar is wel maar één oplossing voor: definitief stoppen. Want ook al heb je 10 of 20 jaar die rit niet gemaakt, als je niet nadenkt, pak je toch weer de oude en vertrouwde route.”
Kun je weer nieuwe banen aanleggen?
“Ja dat kan zeker. Kijk maar na iemand die een hersenbloeding heeft gehad. Na ongeveer 14 maanden oefenen kunnen er duurzaam nieuwe banen zijn aangelegd. Iemand die niet meer kon praten, slikken of bepaalde lichaamsdelen gebruiken kan dat uiteindelijk wel weer.
Met een verslaving leren wij cliënten andere gedragingen aan. We maken ze bewust van onbewuste processen. Wat je gebeurt er in mijn hoofd voordat ik het besluit neem om weer die game of dat online gokspel te spelen?”
Heeft corona nog een effect op het aantal verslaafden?
“Wat wij zien en wat ik weet vanuit mijn netwerk is dat er veel meer jongeren/studenten zijn met wie het op dit moment niet goed gaat. Ze hebben onvoldoende uitlaatkleppen nu ze niet naar school/hun opleiding kunnen en hun sociale leven beperkt is. Ze gaan meer gamen of Netflixen. Qua gokken zie je een duidelijke verschuiving van fysiek naar online gokken. We krijgen 25% meer aanmeldingen en het overgrote deel gokt online. De drempel bij online gokken is veel lager.
Wat kun je doen als iemand in jouw omgeving te veel gokt of gamet?
“Het belangrijkste is om iemand vanuit zorgzaamheid aan te spreken, dus vriendelijk en uitnodigend in plaats van aanvallend. Dat kun je stapje voor stapje doen door bijvoorbeeld eerst eens te zeggen: ‘Goh je zit wel erg veel op je kamer. Waar ben je zoal mee bezig? Kan het zijn dat je te veel tijd besteedt aan…’. Als je er hard ingaat, heeft dat een averechts effect. Bij ons kun je je via de huisarts heel makkelijk aanmelden. Je kunt iemand ook onze gratis zelftest laten doen.”
Waarom richt Hervitas zich alleen op gokken en gamen?
“Game- en gokstoornissen hebben een grote overlap met elkaar. Als je een groep mensen bij elkaar zet die met hetzelfde vraagstuk worstelen, kun je veel sneller de diepte in. Ze herkennen die dynamiek bij elkaar en spreken dezelfde taal. Een drugs- of alcoholverslaving is heel anders.
We werken hier bewust met kleine groepen van maximaal 5 personen. Het is bijna individuele therapie waar de ander in de groep ook veel aan heeft. Het is heel interactief waardoor de behandeling veel effectiever lijkt te zijn. We hebben veel cliënten in de nazorggroepen met wie het goed gaat. We laten dit voordeel van alleen mensen met dezelfde soort verslaving behandelen nu ook onderzoeken door de Universiteit van Utrecht.”
Interview: “Toen ik een speaker tegen de muur gooide, wist ik dat ik hulp moest zoeken”
Vier jaar lang was Tom een probleemgokker. Tot hij op een avond geld verloor en zo schrok van zijn eigen gedrag dat hij voor de tweede keer hulp zocht, dit keer bij Hervitas. Tom vertelt over de aanloop naar zijn intake en hoe de behandeling hem geholpen heeft.
“Soms gokte ik veel en soms helemaal niet. Maar eind 2019 werd het toch erger en begon ik schulden op te bouwen. Ik liet toen mijn financiën beheren door mijn tante. Helaas wist ik altijd wel een manier te bedenken om te gokken. Ik had zelfs een klein potje ingebouwd om maandelijks 1x te gokken. Na een paar maanden had ik best wel wat spaargeld, maar toen ik weer volmacht over mijn rekeningen had vergokte ik dit.
Relatieproblemen
Door het gokken ontstonden ook spanningen tussen mij en mijn ex-vriendin. Ze begon me vaker te controleren, wat zorgde voor ruzies. Soms gokte ik weer een maand niet en dan was ze blij. Het erge is dat alle cadeautjes die ik in de jaren voor haar gekocht heb, zijn betaald van gewonnen geld. Ik gokte altijd met lage bedragen en heb hierdoor wel enigszins mijn rekeningen kunnen betalen.
Op de laatste dag van onze relatie was ik aan het gokken en toen ik verloor was ik zo boos dat ik een speaker tegen de muur heb gegooid. Toen besefte ik voor de eerste keer dat ik een probleem had.
“Ik gokte constant binnen een paar uur mijn volledige loon op”
Hulp zoeken en terugval
Daarna heb ik hulp gezocht en een motivatietraject doorlopen waarin vooral werd verteld hoe een verslaving werkt. Ik ben toen 4 maanden gestopt met gokken. Maar op een gegeven moment ben ik teruggevallen. Deze terugval was 5x zo erg als voorheen. Ik gokte toen constant binnen een paar uur mijn volledige loon op.
In de 4 maanden voordat ik me bij Hervitas aanmeldde gokte ik enorm veel en was ik er ook constant mee bezig. Ik won enorme bedragen die ik uiteindelijk weer vergokte. Dit staat natuurlijk in verbinding met het verdriet om de relatiebreuk en de coronacrisis. Ik denk ook wel dat het erger werd na de avondklok.
Opnieuw hulp zoeken
Op een ochtend won ik een geldbedrag. Ik ging werken met een euforisch gevoel. Ik had veel leuke dingen kunnen doen met dit geld. Toen ik in de avond thuiskwam, dacht ik toch nog even te spelen met een deel van het bedrag. Uiteindelijk verloor ik alles binnen een uur. Ik was toen zo ontzettend boos om alles. Na een dag besefte ik dat ik een groot probleem heb. Ik heb me toen gelijk aangemeld bij Hervitas en alles verteld op het werk. Daar reageerden ze gelukkig heel goed en begripvol. Meteen de dag erna werd ik gebeld en op 1 maart kon ik terecht voor de intake en de week erna kon ik gelukkig beginnen.
“Het is mijn manier om te vluchten voor eenzaamheid en leegte die ik van binnen voel”
De behandeling bij Hervitas
Drie weken lang had ik elke werkdag therapie, 6 uur per dag. Het was heel intensief en aan het einde van de dag was ik echt kapot. Maar ik ben zo blij dat ik ben gegaan. Wat ik heel prettig vond, is dat je in een kleine groep therapie hebt en iedereen hetzelfde probleem als jij heeft. Daardoor voel je je minder alleen. Er zijn zelfs een soort vriendschappen ontstaan.
Deze keer ging het bovendien echt de diepte in. Zo knap van de behandelaars hoe ze geen genoegen namen met een oppervlakkig antwoord, maar echt zagen ‘daar zit iets’ en doorvroegen. Ik heb nu inzicht in wat voor functie mijn verslaving heeft, waar het vandaan komt. Het is mijn manier om te vluchten voor eenzaamheid en leegte die ik van binnen voel. Zeker sinds corona. Door te gokken kan ik even ontsnappen aan de werkelijkheid. Tijdens de behandeling kwam naar voren dat ik trauma’s heb en daar ga ik zelf nog mee aan de slag met verdere therapie.
Toekomst
Mijn tante beheert nu mijn bankrekening en ik heb gokfilters op mijn telefoon en computer staan. Ook ben ik van plan om regelmatig naar de nazorgavonden te gaan. Zo kan ik een vinger aan de pols houden. Op dit moment heb ik het volste vertrouwen in de toekomst, dat het me lukt om niet meer te gokken.
Aan andere mensen wil ik graag zeggen: zoek hulp, doe het gewoon. Ook ik schaamde me, was bang en stelde het uit, maar het lucht zo op. Bij Hervitas is er een heel korte wachtlijst en dat is fijn. Je meldt je aan en kunt meteen op gesprek. Je hebt niet eens tijd om te twijfelen.”
Meld je aan
Wil jij je ook iets aan jouw gokverslaving doen? Meld je dan aan voor een intake.
