Zoeken
Psycholoog Iris: “Na drie weken verlaat iemand als een ander persoon ons pand”
Onze psycholoog Iris bij verslavingsinstelling Hervitas vertelt: Wat doe je precies en waarom is jouw werk zo belangrijk bij een game- of gokverslaving? Dit en meer lees je in dit interview.
In onze verslavingsinstelling werken naast een psychiater, verslavingsarts en therapeuten ook psychologen. Een van hen is Iris.
Wat doe je precies als psycholoog bij Hervitas?
“Ik begeleid de groepen die hier een behandeling krijgen. Een groep van maximaal 5 personen komt hier drie weken lang elke werkdag in behandeling. Ik loop de hele dag mee met de groep. In de ochtend bespreken we hoe iedereen de dag ervoor ervaren heeft en de cliënten maken opdrachten.
Als psycholoog is het daarnaast mijn taak om op moeilijke onderwerpen in te gaan, zoals ‘Waar komt het gokken of gamen vandaag?’, Wat heb je meegemaakt?’ en ‘Hoe bouw je nieuwe patronen op?’. Ook kijk ik samen met cliënten naar wie ze zijn als ze gokken of gamen en wat voor persoon ze uiteindelijk willen worden.”
Waarom zijn de groepen bij Hervitas zo klein?
“Door onze groepen klein te houden, zorgen we dat iedereen evenveel aandacht krijgt en is er ruimte voor psychologische interventies. Vaak zijn we met twee psychologen. Op die manier kunnen we intensieve begeleiding geven. Dat betekent dat we niet alleen maar ‘ja’ knikken, maar dat we echt pijnpunten aanstippen om te achterhalen waarom iemand gokt of gamet. Daar zit altijd wat achter. Het gaat erom wat je losmaakt als psycholoog. Je moet wel stevig in je schoenen staan, want door hun verslaving kunnen cliënten manipulatief gedrag vertonen.”
“Ik zeg altijd: waar de weerstand is, moet je zijn”
Drukken op die pijnpunten levert flink wat reacties op vertelde je?
“Ja dat klopt. Ik zeg altijd: waar de weerstand is, moet je zijn. Na ongeveer twee weken komen de moeilijke onderwerpen aan bod. Dat wekt emoties op bij cliënten. Ze worden moe, geïrriteerd, verdrietig of angstig. Juist dan is het belangrijk om door te pakken, want dat zijn de momenten dat de behoefte aan gokken of gamen weer opspeelt.”
Hoe weet je wanneer je gok- of gamegedrag problematisch is?
“Als je op sociaal en/of maatschappelijk gebied niet meer kunt bijdragen wat je wil bijdragen en je belemmerd wordt in je functioneren. Dan is het meer dan een spelletje en heb je een verslaving. Je moet die belemmering zelf zien en ervaren, anders heeft hulp weinig zin.
We hebben cliënten die al jaren gokten, maar daar eigenlijk weinig last van ondervonden. Doordat ze nu met corona opeens veel thuis werkten of studeerden, de verveling toesloeg en de sociale isolatie toenam, is er alsnog een verslaving ontstaan.”
Meer weten? Lees ons blog ‘Wat is een verslaving en wanneer ben je verslaafd?’
Waarom behandelen jullie alleen gok- en gameverslaafden?
“Als neuropsycholoog weet ik veel over ziekten in het brein. En ik weet dus ook dat een verslaving aan middelen, zoals alcohol en drugs iets anders is dan een gedragsverslaving, zoals gokken en gamen. De aanpak is daardoor ook totaal anders. Heel raar eigenlijk dat in andere instellingen al deze patiënten bij elkaar zitten. Je vindt dan ook minder (h)erkenning bij elkaar en ervaart daardoor minder steun. Met gelijkgestemden deel je makkelijker je verhaal en stap je uit die schuld en schaamte die vaak overheerst.”
Hoe zit dat precies met die schuld en schaamte?
“Veel van onze cliënten hebben last van wat ik noem ‘ongezonde schuld en schaamte’ Je duwt jezelf in een hoekje en wijst naar jezelf: wat ik heb gedaan (schulden bij anderen, liegen en bedriegen) is fout; ik ben verkeerd. Je praat constant negatief tegen jezelf, waardoor je eigenwaarde omlaaggaat. Dat helpt je niet te stoppen met met gokken of gamen. Wat wel helpt is gezonde schuld en schaamte. Dat je weet; ik reageer zo door mijn ziekte. Niet om het goed te praten, maar je snapt waar je gedrag vandaan komt. Vervolgens neem je wél verantwoordelijkheid voor wat je hebt gedaan en ga je het vertrouwen met je omgeving herstellen.”
“Veel van onze cliënten hebben last van ongezonde schuld en schaamte”
Wat voor invloed heeft die naaste omgeving?
“Familie, vrienden of partners kunnen een belangrijke rol spelen tijdens de behandeling. Steun geven, een luisterend oor bieden, maar ook grenzen aangeven is belangrijk is het proces naar herstel. De client moet wel zelf gemotiveerd zijn om samen met de omgeving de knop om te zetten. Anders haal je er niet uit want je eruit kunt halen en is de behandeling minder efficiënt.”
Hoe succesvol zijn de behandelingen bij Hervitas?
“Ongeveer 80% van onze cliënten komt in herstel, dat wil zeggen dat ze niet meer gokken of gamen. Het begin is lastig. Je ziet dat mensen dan nog volop in de weerstand zitten. Ze erkennen niet dat ze een probleem hebben, ze zijn niet open hierover richting hun omgeving en hikken tegen het maken van de opdrachten aan. Des te mooier om te zien dat iemand na drie weken als een ander persoon ons pand verlaat. Iemand die vol goede moed naar de toekomst kijkt en licht aan het einde van de tunnel ziet. Dat vind ik een van de mooiste dingen aan mijn werk.”
Heb je nog tips voor mensen die worstelen met hun gok- of gamegedrag?
“Wees open en praat erover. Veel verslaafden verzwijgen dingen omdat ze een ander niet willen kwetsen, maar eerlijkheid brengt je verder. Zoek hulp en betrek je omgeving erbij. Hulp zoeken is niet iets om je voor te schamen.”
Wil je ook aan de slag met jouw gok- of gameverslaving? Meld je dan aan voor een intake.